Wat is natuurlijk?

Natuurlijke ingrediënten. 
Ik krijg regelmatig vragen over de natuurlijkheid van bepaalde producten. Helaas is er op zo’n vraag zelden een goed kort antwoord te geven. Of iets natuurlijk is of juist niet is een kwestie van smaak en mening. Over aanverwante zaken als biologisch, milieuvriendelijk en duurzaam is iets meer te zeggen.

Natuurlijk in het kort
Als een cosmetisch product of een cosmetica grondstof ‘natuurlijk’ wordt genoemd dan betekent dit, dat de fabrikant, verkoper of wie deze uitspraak maar doet van mening is dat het product ‘natuurlijk’ is. Het hoeft op geen enkele manier anders te zijn dan andere cosmetica of cosmetica grondstoffen. Het kan natuurlijk wel. Het is iedereen toegestaan om welk cosmetisch product of welke cosmetica grondstof dan ook ‘natuurlijk’ te noemen. Er is geen wettelijke regeling op dit punt en ook geen algemeen geaccepteerde definitie. Als je ‘natuurlijke’ cosmetica koopt dan kan dat identiek zijn aan een willekeurig ander cosmetisch product dat niet als ‘natuurlijk’ wordt aangeprezen.

Anders gezegd: het begrip ‘natuurlijk’ is een mening en niet een feit. Het mooie van feiten is dat ze altijd en voor iedereen gelden. Als we schrijven dat amandelolie bij normale omstandigheden vloeibaar is, dan is dat een feit. Als we zeggen dat het natuurlijk is, dan is dat onze mening, een ander kan daar anders over denken. Bijvoorbeeld omdat de olie in een fabriek uit de noten wordt gehaald, en wat is er natuurlijk aan een fabriek?

Filosofisch
Meer filosofisch zou je je kunnen afvragen of er wel iets kan bestaan als natuurlijke cosmetica. Cosmetica is bedoeld om je ‘mooier’ te laten lijken dan je bent. Dus om niet je natuurlijke ik te laten zien, maar iets dat kennelijk mooier is dan de natuur. Mensen ruiken van nature naar zweet, niet naar viooltjes. Rimpels en vlekken ontstaan van nature naarmate je ouder wordt. Dieren gebruiken hooguit water en zand om zich te reinigen: de ultieme natuurlijke cosmetica. Gebruik van cosmetica is bedoeld om de natuur tegen te werken of om het natuurlijke te bedekken. In die zin is de term ‘natuurlijke cosmetica’ met zichzelf in tegenspraak.

Cosmetica groeit niet aan de boom en wordt niet in mijnen gedolven. Cosmetica wordt in de fabriek gemaakt, of eventueel in de keuken, maar in elk geval niet in de natuur.

Kritisch
Misschien wel goed een beetje kritisch te zijn. Is een bepaalde zeep natuurlijk omdat het van olijfolie is gemaakt? Die olijfolie is misschien wel natuurlijk, maar het loog dat gebruikt wordt om de zeep te maken is een bijproduct van de chloorindustrie. Met andere woorden: deels natuurlijk is heel gemakkelijk, helemaal natuurlijk is een heel ander verhaal.

Zijn je producten natuurlijk en 100% zuiver?
Zoals hiervoor aangegeven kan het woord ‘natuurlijk’ van alles betekenen.

Cosmetica Grondstoffen
Bij cosmetica grondstoffen gebruiken we de term natuurlijk, als de moleculen waar de grondstof uit bestaat door de natuur zijn gemaakt.

Geurstoffen
Bij geurstoffen maak ik gebruik van de essentiële oliën van een puur natuurlijk merk en parfumolie dat geschikt is voor smeltzeep.

Synthetische Rozenparfum
Een synthetisch rozenparfum is waarschijnlijk meestal minder slecht voor het milieu dan essentiële rozenolie. Er is heel veel energie en ruimte nodig voor de productie van rozenolie. Voor de synthetische variant is ook wel energie nodig, maar veel minder. Zout en vaseline breken niet af in het milieu, maar ze doen er ook geen kwaad. Veel soorten essentiële olie breken slecht af en zijn zeer schadelijk voor het milieu, maar in cosmetica wordt zo weinig gebruikt dat dat in de praktijk zelden een probleem is.

Er is geen reden om aan te nemen dat natuurlijke stoffen beter zijn voor het milieu dan synthetische stoffen. De rozenolie is maar één voorbeeld. Natuurlijke stoffen kunnen milieuschadelijk zijn, waar een vergelijkbare synthetische stof dat niet is.

Zijn er stoffen toegevoegd aan het product?
Soms wel. Aan sommige essentiële oliën is een antioxidant toegevoegd. Dat zorgt ervoor dat de olie langer bruikbaar is en er zich minder snel schadelijke stoffen in ontwikkelen. Zo zijn er meer voorbeelden.

Kleurstoffen
De kleurstoffen die ik gebruik zijn zo zuiver mogelijk en zeer geschikt voor smeltzeep.

Zijn je producten duurzaam?
Duurzaam betekent voor mij samengevat: geen grondstoffen opmaken en geen onverwerkbaar afval nalaten.

Een simpel voorbeeld: aardolie is op zeker moment op, dus producten gemaakt van aardolie zijn niet duurzaam. Plastic afval doet er duizenden jaren over om te verteren en is daarom niet duurzaam.

Voorbeelden van niet duurzame producten die men gebruikt zijn: vaseline, calciumcarbonaat en andere stoffen die uit mijnen komen. Als de mijn leeg is, is de grondstof op. Plastic flessen, pitten, zakken en doppen zijn een ander voorbeeld.

We hebben niet altijd een volledige kijk op de productie. Als de energie waarmee een essentiële olie wordt gemaakt uit steenkool komt dan is de essentiële olie niet duurzaam geproduceerd. Is deze uit waterkracht gewonnen is de olie op dat punt wel duurzaam.
We streven naar duurzaamheid, maar het is nog vaak lastig om een goed beeld te krijgen van hoe duurzaam een product is. Ik zie het dan ook als een opdracht aan mezelf om hier een beter beeld van te krijgen.

Zijn je producten milieuvriendelijk?
Het beste voor het milieu is zo min mogelijk gebruiken: consuminder. Gebruik niet meer dan je nodig vindt, dat is het beste voor het milieu.

Voor grondstoffen is het heel lastig te bepalen of iets milieuvriendelijk is. Je moet eigenlijk voor elk product een uitgebreide berekening maken en daarbij zaken vergelijken die niet vergelijkbaar zijn. Product A kost veel grondstoffen, maar weinig energie. Product B kost weinig grondstoffen, maar veel energie. Welke is het milieuvriendelijkste?

Zijn je producten chemisch?
Chemisch betekent dat een stof gemaakt is van moleculen, atomen, ionen en andere deeltjes. Alle materie is daarom chemisch. Elke mens is van het puntje van de teen tot het puntje van het haar 100% chemisch. We kunnen daarom met een gerust hart zeggen dat al onze stoffen, zowel 100% natuurlijke als chemisch zijn.

Zijn je producten biologisch/ecologisch en of organisch?
Soms worden deze termen gezien als een soort synoniem voor ‘natuurlijk’.

Bij levensmiddelen en landbouwproducten kan biologisch/ecologisch/organisch een bepaalde productie manier betekenen. Het gaat dan om plantaardige of dierlijke grondstoffen, waarbij geen of minder kunstmest en bestrijdingsmiddelen worden gebruikt.

Als je biologische sla in de winkel koopt mag je er op rekenen dat deze volgens deze methoden is geteeld. Er zijn wetten om dit af te dwingen en er zijn controle-organisaties die dit controleren.

Cosmetica en cosmetica grondstoffen mag je ook wel biologisch/ecologisch/organisch noemen, maar er is geen wettelijke basis voor. Dat betekent dat iedereen elke cosmetica grondstof en elk cosmetisch product biologisch mag noemen, ongeacht de herkomst. Vaak zal dat vergelijkbaar zijn met de wettelijk geregelde levensmiddelen, maar er zal ook geknoeid worden. Tenslotte kan je voor biologisch wasmiddel meer geld rekenen, al zit er hetzelfde in als in het niet biologische middel.

Mijn keuzes hierin
Producten die ik verkoop zijn ingekocht bij bedrijven die gecertificeerd zijn als biologisch/ecologisch en of organisch door een organisatie die wik als betrouwbaar zie.

Verpakkingsmaterialen
Voor het verzenden van mijn producten probeer ik zoveel mogelijk te recyclen, daardoor kan het zijn dat je een hergebruikte verpakking ontvangt.

Terug naar overzicht